Viêm họng hạt ở trẻ em: Tình trạng nguy hiểm cha mẹ không nên chủ quan

Viêm họng hạt ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm quá phát, tái phát nhiều lần, xảy ra ở niêm mạc họng. Bệnh đặc trưng bởi sự hình thành các hạt kích thước đa dạng, gây ngứa rát, vướng víu ở cổ họng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm họng hạt có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh cha mẹ không nên bỏ qua.

Viêm họng hạt ở trẻ em là bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Viêm họng hạt ở trẻ em là một trường hợp viêm họng mãn tính do viêm nhiễm kéo dài và tái phát nhiều lần ở niêm mạc vùng hầu họng và amidan. Tình trạng này dẫn đến các lympho bào ở thành sau họng hoạt động liên tục, phình to, tạo thành các hạt có kích thước khác nhau. Các hạt này khiến trẻ có cảm giác luôn ngứa rát cổ họng, khó khăn khi nhai nuốt và nói chuyện. Đặc biệt, chúng có dễ bị viêm nhiễm, tạo thành các ổ nhiễm trùng, gây khó khăn cho việc điều trị và nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ.

Hình ảnh viêm họng hạt ở trẻ em

Một số hình ảnh viêm họng hạt ở trẻ em thường gặp
Một số hình ảnh viêm họng hạt ở trẻ em thường gặp

Theo các chuyên gia Tai – Mũi – Họng, viêm họng hạt ở trẻ là bệnh mãn tính, tiến triển kéo dài nhưng nhìn chung không quá nguy hiểm và đe dọa trực tiếp đến tính mạng của trẻ. Hầu hết các trường hợp viêm họng hạt đều không để lại biến chứng nguy hiểm nếu trẻ được phát hiện và điều trị đúng cách. 

Do có xu hướng tái phát nhiều lần, viêm họng thường ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ. Trẻ mắc bệnh thường bị đau rát họng, khó ăn, khó nuốt, lâu dần thành biếng ăn, thiếu chất, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ. Trường hợp cha mẹ chủ quan trong điều trị, chăm sóc phục hồi, bệnh có thể tiến triển nặng hơn và gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Cụ thể:

  • Áp xe họng
  • Viêm amidan, viêm VA
  • Viêm xoang, viêm mũi
  • Viêm tai giữa
  • Viêm thanh quản
  • Viêm phổi
  • Nhiễm trùng huyết, viêm màng ngoài tim, thấp tim, viêm cầu thận
  • ….

Dấu hiệu viêm họng hạt ở trẻ em

Các triệu chứng viêm họng hạt sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và thể trạng của trẻ. Tuy nhiên, hầu hết trẻ bị bệnh đều xuất hiện một số triệu chứng sau:

  • Ngứa rát họng: Các hạt lympho phình to gây kích thích niêm mạc họng khiến trẻ thường xuyên cảm thấy ngứa, đau rát họng. 
  • Nuốt vướng: Sự hình thành các hạt lympho gây cản trở quá trình nuốt khiến trẻ cảm thấy bên trong cổ họng có dị vật, nuốt vướng. Một số trẻ cảm thấy đau khi nuốt, khó ăn uống, lâu dần gây suy nhược cơ thể và sút cân nghiêm trọng.
  • Xuất hiện hạt li ti: Bề mặt vòm họng, đáy lưỡi xuất hiện những hạt li ti có kích thước khác nhau, dao động từ đầu tăm đến hạt đậu xanh.
  • Phù nề niêm mạc họng: Cổ họng bị phù nề, sưng đổ. Ở một số trẻ còn thấy xuất hiện mạch máu ở khu vực vòm họng.
  • Ho khan hoặc ho có đờm: Trẻ thường ho húng hắng kèm theo tình trạng thay đổi giọng nói
  • Khô họng, khát nước
  • Sốt vừa hoặc cao: Trẻ có thể gặp tình trạng co giật do sốt cao, người ớn lạnh chóng mặt và mất cân bằng.
  • Amidan sưng to
  • Một số triệu chứng khác: Ho ra máu, khó thở, sưng hạch góc hàm, khàn tiếng, đau tai, hắt hơi, sổ mũi….
Đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và kiểm tra
Đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và kiểm tra

Khác với người lớn, trẻ em có sức đề kháng yếu hơn. Do đó, cơ thể trẻ thường nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng hơn với các vấn đề sức khỏe. Vì vậy, khi bị viêm họng hạt, cha mẹ có thể dễ dàng nhận biết trẻ thấy mệt mỏi, uể oải, chán ăn và quấy khóc. Khi đó, hãy đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán bệnh sớm nhất, tránh nhầm lẫn, gây cản trở việc điều trị.

Nguyên nhân gây bệnh ở trẻ

Bệnh viêm họng hạt ở trẻ em có thể gây ra bởi các nguyên nhân sau:

  • Viêm xoang, viêm mũi mãn tính: Dịch tiết đường hô hấp chứa vi khuẩn ở các xoang, hốc mũi chảy xuống thành họng làm niêm mạc thành họng sau mất lớp nhầy bao phủ, không thực hiện được chức năng làm sạch. Đây là điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn và các tác nhân khác tấn công gây bệnh.
  • Viêm amidan mãn tính
  • Viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản: Dịch đường tiêu hóa nhiều axit kèm theo vi khuẩn có thể bị trào ngược lên, gây tổn thương niêm mạc họng và gây bệnh.
  • Nhiễm trùng: Do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm…
  • Thay đổi thời tiết: Thời tiết từ nóng chuyển sang lạnh đột ngột.
  • Ăn nhiều thực phẩm cay nóng, đồ ăn thức uống lạnh
  • Vệ sinh răng miệng, vệ sinh cá nhân kém
  • Trẻ đang mắc hoặc có tiền sử mắc các bệnh lý viêm đường hô hấp khác như viêm phế quản, viêm phổi…
  • Môi trường sống và vui chơi bị ô nhiễm, nhiều khói bụi, hơi hóa chất và khói thuốc lá
  • Viêm họng hạt thường dễ gặp hơn ở những trẻ có cơ địa miễn dịch kém, sinh non, thiếu cân….

Bé bị viêm họng hạt phải làm sao? Những phương pháp điều trị an toàn

Khác với những bệnh lý viêm họng cấp thông thường, viêm họng hạt ở trẻ là tình trạng mãn tính quá phát, thường khó điều trị hơn. Do vậy, ngay khi xuất hiện những triệu chứng nghi ngờ, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và tư vấn hướng điều trị. 

Để điều trị viêm họng hạt ở trẻ em, cha mẹ có thể áp dụng 3 phương pháp sau:

Điều trị viêm họng hạt ở trẻ tại nhà bằng mẹo dân gian

Phương pháp này sử dụng các nguyên liệu tự nhiên, dễ kiếm, khá lành tính và phù hợp với những trường hợp viêm họng hạt thể nhẹ. Các bài thuốc dân gian mẹ có thể dùng:

  • Bài thuốc từ mật ong và chanh: Cắt vài lát chanh mỏng và ngâm trong nước trà mật ong nóng khoảng 20 phút rồi rồi cho bé uống 2 lần mỗi ngày. Lưu ý, không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi vì có thể gây ngộ độc.
Bài thuốc từ mật ong và chanh có thể cải thiện các triệu chứng viêm họng hạt ở mức độ nhẹ
Bài thuốc từ mật ong và chanh có thể cải thiện các triệu chứng viêm họng hạt ở mức độ nhẹ
  • Sử dụng nước muối: Để làm sạch và dịu cổ họng, mẹ có thể cho trẻ ngậm và súc họng bằng nước muối sinh lý ít nhất 3 lần mỗi ngày.
  • Dùng cam thảo: Lấy vài lát cam thảo hãm trà cùng nước ấm trong khoảng 15 phút rồi cho trẻ uống mỗi ngày nhiều lần.
  • Dùng lá tía tô: Lấy khoảng 10 lá tía tô, rửa sạch, nghiện lấy lấy nước cốt rồi thêm 1 thìa cà phê mật ong hoặc đường phèn vào, khuấy đều. Cho trẻ ngậm và nuốt từ từ khi bị viêm họng.
  • Bài thuốc chữa viêm họng hạt cho trẻ từ lá húng chanh: Chuẩn bị khoảng 20 lá húng chanh và 10g đường phèn. Rửa sạch lá húng chanh, cắt nhỏ rồi cho đường phèn vào trộn đều. Hấp cách thủy trong khoảng 10 – 20 phút, cho trẻ uống 2 – 3 lần mỗi ngày.

Các mẹo dân gian chữa viêm họng hạt ở trẻ có ưu điểm an toàn và lành tính nhưng hiệu lực chữa bệnh không cao, còn phụ thuộc vào cơ địa của mỗi trẻ. Cha mẹ chỉ nên áp dụng những bài thuốc này trong các trường hợp trẻ bị viêm họng nhẹ. Những trường hợp nặng hơn, trẻ cần được thăm khám và điều trị khoa học để tránh biến chứng.

Phác đồ điều trị viêm họng hạt cho trẻ theo Tây y

Điều trị viêm họng hạt ở trẻ bằng thuốc tây y chủ yếu tập trung kiểm soát và cải thiện triệu chứng đi kèm. Các loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị gồm:

  • Kháng sinh: Phổ biến là Amoxicillin, Penicillin, Erythromycin, Cefixim… với liệu trình thông thường từ 5 -7 ngày. Kháng sinh chỉ được lựa chọn để điều trị trong các trường hợp viêm họng do vi khuẩn. Cha mẹ không tự ý mua và sử dụng kháng sinh cho trẻ tại nhà.
  • Thuốc hạ sốt, giảm đau: Thường dùng Paracetamol với liều 10 -15mg/kg cân nặng và tối đa không quá 60 mg/kg  trong 24 giờ. Một số trẻ lớn hơn 6 tuổi, có thể sử dụng Ibuprofen để hạ sốt hoặc giảm đau. Lưu ý, chỉ nên sử dụng thuốc hạ sốt trong các trường hợp trẻ sốt cao trên 38,5 độ C. Tuyệt đối không dùng Aspirin cho trẻ dưới 18 tuổi để hạ sốt hoặc giảm đau.
  • Thuốc giảm ho: Thường dùng Dextromethorphan trong các trường hợp ho nhiều gây kiệt sức. Thận trọng khi cho trẻ dùng các thuốc giảm ho gây ức chế trung tâm hô hấp như Codein, Neocodion…
  • Thuốc long đờm: N-acetylcystein, Bisolvon… 
  • Thuốc chống viêm: Prednisolon, Methylprednisolon, Dexamethason, Alphachymotrypsin… 
  • Thuốc điều trị viêm loét, trào ngược dạ dày: Esomeprazole, Lansoprazole, Rabeprazole, Misoprostol…
Các loại thuốc tây chữa viêm họng hạt có thẻ gây ra một số tác dụng phụ cho trẻ
Các loại thuốc tây chữa viêm họng hạt có thẻ gây ra một số tác dụng phụ cho trẻ

Sử dụng thuốc tây điều trị viêm họng hạt cho trẻ nhỏ rất dễ gây quá liều hoặc ngộ độc. Do vậy, khi điều trị viêm họng hạt ở trẻ nhỏ bằng thuốc tây, cha mẹ cần lưu ý sử dụng đúng liều lượng và thời gian ghi trên đơn thuốc. Tuân thủ các hướng dẫn điều trị của bác sĩ kê đơn để tránh các biến chứng (viêm gan, suy thận, sốc thuốc…).

Chữa viêm họng hạt bằng thủ thuật xâm lấn

Thủ thuật xâm lấn được cân nhắc thực hiện khi điều trị viêm họng hạt cho trẻ bằng thuốc không mang lại hiệu quả. Hoặc có thể sử dụng trong các trường hợp trẻ gặp biến chứng viêm amidan, viêm VA…

Các thủ thuật xâm lấn có thể được cân nhắc sử dụng để điều trị viêm họng hạt cho trẻ gồm:

  • Đốt hạt họng hạt bằng nitơ lỏng
  • Đốt điện 
  • Đốt bằng laser để làm thu nhỏ kích thước các hạt lympho
  • Nội soi cắt bỏ hạt 
  • Cắt amidan và VA bị viêm ở trẻ đã gặp biến chứng của bệnh

Các thủ thuật xâm lấn tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro với sức khỏe của trẻ. Do vậy cha mẹ cần cân nhắc và tham vấn ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện. Sau khi tiến hành thủ thuật, cần chăm sóc trẻ đúng cách để hầu họng nhanh chóng hồi phục và tránh để lại di chứng.

Chữa viêm họng hạt ở trẻ em bằng thuốc Đông y

Theo quan điểm Đông y, viêm họng hạt ở trẻ gây ra bởi sự suy yếu chức năng các tạng Phế, Tỳ, Thận, làm hao tổn chính khí, tạo điều kiện cho ngoại tà, nhiệt độc từ bên ngoài xâm nhập và gây bệnh.

Cơ chế điều trị viêm họng hạt ở Đông y là bổ chính khu tà. Tức là vừa thanh trừ ngoại tà, nhiệt độc, tiêu viêm, giải độc. Vừa ôn phế, bổ thận, bổ tỳ, cân bằng âm dương, loại bỏ căn nguyên gây bệnh từ bên trong. Nhờ vậy, bệnh viêm họng được điều trị triệt để, hạn chế tối đa việc tái phát.

Ưu điểm của các bài thuốc Đông y là sử dụng nguồn thảo dược được trồng tự nhiên, an toàn, không gây tác dụng phụ cho trẻ nhỏ, đồng thời mang lại hiệu quả chữa bệnh lâu dài, hạn chế tái phát. Bên cạnh đó, thuốc còn có tác dụng kích thích tiêu hóa, điều hòa sức khỏe tổng thể, giúp trẻ ăn uống tốt hơn.

Tuy nhiên, các bài thuốc Đông y cần nhiều thời gian để phát huy tối đa hiệu quả tác dụng. Do vậy, cha mẹ cần kiên trì cho trẻ sử dụng trong thời gian dài. Để tránh những rủi ro không đáng có, cha mẹ nên tìm hiểu và lựa chọn các cơ sở khám chữa YHCT uy tín, chất lượng, có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm.

Chế độ chăm sóc tại nhà có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị và phục hồi bệnh viêm họng hạt ở trẻ. Cha mẹ cần chú ý một số vấn đề sau trong quá trình chăm sóc trẻ:

  • Khuyến khích trẻ uống nhiều nước để làm dịu và giảm khô cổ họng. Trong trường hợp trẻ có dấu hiệu mất nước có thể thay thế bằng oresol để bù nước và điện giải.
  • Chườm mát trong các trường hợp sốt dưới 38,5 độ C
  • Chế biến thức ăn dạng mềm, lỏng, dễ nuốt để tránh gây tổn thương niêm mạc cổ họng
Một thực đơn dinh dưỡng hớp lý có thể giúp trẻ nhanh chóng cải thiện bệnh
Một thực đơn dinh dưỡng hớp lý có thể giúp trẻ nhanh chóng cải thiện bệnh
  • Chú ý tăng cường các thực phẩm giàu dinh dưỡng, giúp tăng sức đề kháng như Omega 3, vitamin C, A, E, kẽm…
  • Cho trẻ nghỉ ngơi tuyệt đối, tránh vui chơi và nói quá nhiều trong thời gian điều trị
  • Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc xông hơi ẩm để trẻ được hít thở dễ chịu hơn

Phòng bệnh viêm họng hạt ở trẻ nhỏ

Viêm họng hạt ở trẻ nhỏ là bệnh lý mãn tính, có xu hướng tái phát nhiều lần. Do vậy, chế độ phòng ngừa đóng vai trò rất quan trọng giúp trẻ hạn chế những nguy hiểm do bệnh gây ra.

Để phòng ngừa viêm họng hạt ở trẻ em, cha mẹ cần thực hiện những biện pháp sau:

  • Hướng dẫn trẻ vệ sinh răng miệng đúng cách ít nhất 2 lần mỗi ngày vào sáng và tối. 
  • Thường xuyên súc họng và nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài và giữ ấm cơ thể khi thay đổi thời tiết
  • Hạn chế cho trẻ tiếp xúc trực tiếp với người đang mắc bệnh hô hấp hoặc cho trẻ dùng chung vật dụng cá nhân, bát đũa… với người bệnh
  • Không nên cho trẻ thường xuyên sử dụng thực phẩm, đồ uống lạnh
  • Tiêm phòng vắc xin để ngừa bệnh đầy đủ
  • Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh từ sớm
  • Điều trị triệt để các bệnh lý hô hấp và tiêu hóa liên quan
  • Xây dựng chế độ dinh dưỡng và thể thao hợp lý để tăng cường sức đề kháng
  • Cho trẻ tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng đường hô hấp như lông động vật, phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc…

Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh viêm họng hạt ở trẻ em. Mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và trí tuệ của trẻ. Do vậy, phụ huynh cần nắm vững các kiến thức liên quan để biết cách nhận biết, điều trị và phòng ngừa căn bệnh này. 

Xem Thêm: 

4.4/5 - (5 bình chọn)

THÔNG TIN HỮU ÍCH:

Tin mới

Viêm Amidan Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa 

Huyệt túc tam lý nằm ở đâu? Cách châm cứu huyệt trị bệnh

12+ Loại Thuốc Đau Bụng Kinh Hiệu Quả Tốt Nhất Hiện Nay

Những Loại Thuốc Chữa Viêm Hang Vị Dạ Dày An Toàn, Hiệu Quả Nhất

Top 11 bài tập chữa yếu sinh lý nam hiệu quả nhất

Viêm xoang hàm có nguy hiểm không? Điều trị như thế nào?

Có Nên Bọc Răng Sứ Không? Quy Trình Và Những Điều Bạn Cần Lưu Ý

Quy Trình Bọc Răng Sứ Chuẩn Và Những Điều Bạn Cần Lưu Ý

Top 10+ thuốc chữa đau dạ dày cho trẻ em được chuyên gia đánh giá cao

Các phương pháp chữa viêm mũi dị ứng hiệu quả cao nhất

Tư vấn
Bạn cần tư vấn?