Trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt là tình trạng rất phổ biến, thường gặp. Phần lớn bé bị nổi mẩn đỏ là tình trạng bệnh lý lành tính, không gây nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy nhiên, bố mẹ không nên chủ quan, vì trong một số trường hợp có thể là biểu hiện của bệnh lý viêm da mãn tính, ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ của trẻ.

Trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt nguyên nhân do đâu?

Hệ miễn dịch và sức đề kháng của trẻ sơ sinh đều còn rất yếu, vì vậy chỉ cần tác động dù nhỏ ở môi trường bên ngoài cũng có thể khiến trẻ bị dị ứng, nổi mẩn đỏ trên mặt. Trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt do nhiều nguyên nhân gây ra. Ở một số trường hợp, tình trạng nổi mề đay, mẩn đỏ là bệnh lý lành tính, có thể tự thuyên giảm sau một thời gian ngắn nên không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bé sơ sinh nổi mẩn đỏ trên mặt là biểu hiện của bệnh lý viêm da nghiêm trọng. Do vậy, cha mẹ cần phải hiểu rõ triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh để có biện pháp xử lý phù hợp. Các nguyên nhân gây nổi mẩn đỏ ở mặt trẻ sơ sinh có thể kể đến như:

Ban đỏ nhiễm độc

Ban đỏ nhiễm độc thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Đây là tình trạng ban lành tính, xuất hiện trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi trẻ ra đời.

Triệu chứng chủ yếu của trẻ bị ban đỏ nhiễm độc là các nốt mẩn đỏ chứa mủ, có kích thước nhỏ, tập trung chủ yếu ở mặt, cánh tay hoặc đùi. Thông thường sau khoảng 2 tuần các nốt ban đỏ có thể tự biến mất và không để lại gì trên da.

Mụn trứng cá (mụn sữa)

Mụn trứng cá là một trong những nguyên nhân khiến bé nổi mẩn đỏ ở mặt. Có khoảng 20% trẻ sơ sinh sẽ bị mọc mụn trứng cá. Mụn thường xuất hiện khoảng 2-3 tuần sau khi trẻ sinh ra.

Trẻ sơ sinh bị mụn sữa có có biểu hiện nổi mụn đỏ, mụn đầu trắng nhỏ tập trung ở mũi, trán và hai bên má. Đặc biệt, khi cơ thể bé nóng lên hoặc khi da chịu kích ứng bởi nước bọt, hóa chất thì vùng da nổi mụn càng trở nên tấy đỏ hơn. Mụn sữa mọc nhiều hoặc ít tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa của từng trẻ.

Viêm da tiết bã (cứt trâu)

Đây là dạng viêm da rất phổ biến ở trẻ sơ sinh từ 0-3 tháng tuổi. Bệnh do vi nấm Malassezia furfur gây ra. Loại nấm men này có xu hướng phát triển mạnh ở vùng da có hoạt động tiết bã nhờn nhiều như da đầu, da mặt, bẹn, cổ và sau tai.

Triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm: Vùng da mặt xuất hiện các nốt mẩn đỏ, có vảy bong, nhờn, dính. Thông thường, bệnh gần như không gây ngứa ngáy hay khó chịu gì cho trẻ. Bệnh thường gây tổn thương da ở vùng da đầu, lông mày, 2 bên cánh mũi, cằm và má của trẻ.

Viêm da thể tạng (chàm thể tạng)

Đây là một dạng của bệnh chàm Eczema, thường gặp ở trẻ từ 3-6 tháng tuổi (đặc biệt là những trẻ mập mạp). Trẻ nhiễm bệnh có triệu chứng điển hình như nổi nốt mẩn đỏ và mụn nước ở vùng má, trán và quanh miệng. Sau khi mụn nước tự vỡ gây viêm loét, ngứa ngáy và đi kèm với viêm tai giữa, trẻ đi ngoài phân lỏng.

Bệnh viêm da thể tạng sẽ thuyên giảm dần và tự biến mất khi trẻ 3-4 tuổi. Ở một số trường hợp bệnh sẽ kéo dài tới khi trẻ trưởng thành. Bệnh khởi phát có thể do yếu tố di truyền hoặc do trẻ có cơ địa nhạy cảm bị kích ứng bởi dị nguyên.

Rôm sảy

Rôm sảy cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt. Đây là tình trạng thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vào những ngày thời tiết nắng nóng, da tiết mồ hôi quá nhiều, trong khi lỗ chân lông bị bít tắc làm cho mồ hôi bị ứ đọng dẫn đến tình trạng mẩn ngứa trên da.

Khi trẻ bị rôm sảy, bố mẹ có thể nhận biết qua những dấu hiệu như vùng da mặt nổi nhiều nốt mẩn đỏ hoặc hồng nhạt li ti, mọc dày đặc và lan rộng đến những vùng khác trên cơ thể. Trẻ bị ngứa rát, khó chịu và hay cào gãi lên vùng da nổi đỏ.

Dị ứng thời tiết

Thời tiết thay đổi thất thường (ánh sáng, nhiệt độ, không khí khiến cho làn da của trẻ dễ bị kích ứng và phản ứng quá mức. Phản ứng dị ứng thường xảy ra ở những vùng da hở như da mặt, tay và chân.

Trẻ sơ sinh bị dị ứng thời tiết xuất hiện triệu chứng như: Vùng da mặt nổi mẩn đỏ, da khô ráp, ngứa ngáy. Ở một số bé có thể đi kèm triệu chứng ngứa mũi, chảy nước mắt nước mũi, ho, đỏ mắt.

Tình trạng này có thể bùng phát rất nhanh nhưng sẽ thuyên giảm sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu không có biện pháp điều trị sớm thì tình trạng này sẽ tái phát nhiều lần, khó điều trị dứt điểm.

Dị ứng với tác nhân bên ngoài môi trường

Các tác nhân như đạm sữa bò, khói bụi, phấn hoa, thuốc,…có thể gây nổi mẩn đỏ ở mặt trẻ sơ sinh. Khi da trẻ tiếp xúc với các dị nguyên này sẽ bị sưng phù, nổi mẩn, ngứa ngáy khiến trẻ quấy khóc, mất ngủ và biếng ăn.

Nổi mẩn đỏ do bị côn trùng đốt

Một số loại côn trùng như muỗi, ong, kiến, rệp, bò cạp,…khi đốt sẽ khiến da bé bị mẩn đỏ, đau nhức. Vùng da bị côn trùng đốt sẽ sưng phù, nổi mẩn và cả mụn nước do phẩn ứng miễn dịch của cơ thể với kháng nguyên của côn trùng. 

Cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt

Nổi mẩn đỏ ở trẻ sơ sinh là hiện tượng da liễu bình thường, có thể nhanh chóng biến mất sau một thời gian. Nhưng trong trường hợp nổi mẩn đỏ xuất hiện các triệu chứng khác kèm theo lại rất nguy hiểm. Lúc này bố mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ khám để chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh chính xác, có biện pháp xử lý kịp thời. Bé nổi mẩn đỏ ở mặt có thể áp dụng các cách xử lý sau:

Điều trị bằng biện pháp y tế

Tùy vào nguyên nhân bệnh lý, bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc bôi ngoài da điều trị mẩn đỏ:

• Thuốc Eosin 2%: Có tác dụng kháng khuẩn, điều trị bệnh ngoài da với thành  phần có thể sử dụng cho trẻ nhỏ.
• Thuốc kháng sinh dùng tại chỗ Bactroban: Chứa mupirocin có tác dụng ngăn ngừa nhiễm trùng ngoài da như bệnh chốc lở hoặc viêm nang lông, và bệnh nhọt.
• Kem bôi da AtoPalm: Vừa có tác dụng điều trị một số bệnh da liễu như bệnh chàm, viêm da cơ địa vừa dùng để dưỡng ẩm cho da và hỗ trợ chữa lành thương trên da.

Lưu ý: Việc sử dụng thuốc tây có thể đi kèm nhiều tác dụng phụ không mong muốn do đó, cha mẹ không nên tự ý sử dụng thuốc mà nên tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Cải thiện với các mẹo chữa tại nhà

Ngoài sử dụng thuốc tây, cha mẹ có thể tham khảo một số mẹo dân gian chữa mề đay tại nhà như:

• Đắp lá khế sao nóng chữa mề đay nổi mẩn đỏ: Lá khế tươi rửa sạch, sao vàng rồi bọc lại vào khăn sạch. Chườm nóng lên vị trí nổi mẩn ngứa trên da trẻ. Lá khế nguội thì lại sao nóng rồi đắp tiếp. Nên thực hiện nhiều lần mới đạt hiệu quả.
• Dùng nước lá trầu không bôi ngoài da: Lá trầu không rửa sạch bằng nước muối loãng và để ráo nước. Giã nát lá trầu rồi hãm với một chút nước sôi. Lọc lấy nước cốt, dùng vải khô sạch thấm nước cốt bôi lên vùng da mặt nổi mẩn đỏ. Nên cho trẻ sử dụng hàng ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Đắp lá tía tô lên da: Lá tía tô rửa sạch và giã nát cùng với muối hạt. Vệ sinh da trẻ sạch sẽ rồi đắp lá tía tô giã nát lên và để trong 20 phút, rồi rửa lại bằng nước ấm. Nên đắp 2 lần/ngày cho đến khi hết triệu chứng.

Cách phòng ngừa trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt

Bé nổi mẩn đỏ ở mặt thường không gây ra các biến chứng nặng nề. Tuy nhiên, tình trạng này gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và thói quen sinh hoạt của trẻ. Sau khi điều trị, cha mẹ nên chú ý thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Vệ sinh da trẻ sạch sẽ, tránh để bụi bẩn tiếp xúc, gây kích ứng trên làn da trẻ.
• Không sử dụng các loại thuốc, kem bôi ngoài da không rõ nguồn gốc hoặc không có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Sử dụng nước lá tắm tự nhiên hoặc sản phẩm sữa tắm, dầu gội lành tính cho làn da trẻ.
• Cắt móng tay, kiểm soát không để bé gãi hoặc cào lên da, gây tổn thương, nhiễm khuẩn da.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng thực đơn phù hợp nhất cho bé.
• Cho bé ăn sữa mẹ tối thiểu 6 tháng để tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch của trẻ, giúp bệnh nhanh khỏi hơn
• Sử dụng khăn tắm, khăn mặt, dụng cụ vệ sinh cơ thể riêng cho bé để tránh nguy cơ tiếp xúc với nguồn bệnh.
• Chọn lựa quần áo thoáng mát, rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt cho bé.

Trẻ sơ sinh bị nổi mẩn đỏ ở mặt là dấu hiệu của nhiều bệnh lý da liễu khác nhau. Đa phần trong các trường hợp tình trạng này là những bệnh lý lành tính, có thể tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, cha mẹ nên có biện pháp điều trị và phòng ngừa, không được quá chủ quan khi tình trạng tổn thương da đi kèm với các triệu chứng toàn thân khác nữa.