Bài Thuốc Tả Kim Hoàn: Thành Phần, Công Dụng Và Lưu Ý Khi Dùng
Tả kim hoàn (Hồi lệnh hoàn) là một phương thuốc Y học cổ truyền đã được nghiên cứu từ lâu đời và ứng dụng hiệu quả trong rất nhiều trường hợp bệnh. Thực hư bài thuốc này thế nào, cách dùng ra sao và cần chú ý gì khi sử dụng? Người bệnh hãy theo dõi bài viết dưới đây để có thêm thông tin cụ thể cho mình.
Bài thuốc Tả kim hoàn – thành phần chi tiết
Tả kim hoàn là một bài thuốc Đông y thuộc cuốn Đan khê tâm pháp. Tả kim hoàn gọi Hồi lệnh hoàn hay Thù liên hoàn, điều chế nhằm chủ trị chứng can hỏa phạm Vị. Nguyên nhân gây bệnh thường do can uất hóa hỏa và hoành nghịch phạm vào Vị, dẫn đến Vị thất hòa giáng.
Người bệnh khi bị các bệnh lý này thường có các triệu chứng như hiếp thống (hông sườn đau), khẩu thổ (miệng đắng), ẩu thổ (nôn mửa), thốn toan (nôn ra nước chua), thiệt hồng đài hoàng (lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng), mạch Huyền Sác. Đấy chính là lúc cần dùng đến bài thuốc Tả kim hoàn để điều trị.
Hồi lệnh hoàn theo ghi chép bao gồm có 2 dược vị chính bao gồm:
- Hoàng liên: Vị đắng hàn có tác dụng giúp tả Tâm hỏa, tức cũng tả Can hỏa đóng vai trò chủ dược.
- Ngô thù du: Đặc tính cay nóng, có công dụng khai uất và cầm nôn.
Tả kim hoàn được kết hợp từ 2 vị thuốc, một hàn một nhiệt và tân khai khổ giáng. Khi cùng dùng sẽ giúp thanh Can hỏa, khai Can uất, cải thiện Can uất hỏa. Ngô thù du có liều lượng nhỏ hơn Hoàng liên, giúp sơ đạt, thông tiết khí cơ tán kết. Uất kết được giải tỏa thì hỏa giáng, hai vị tương phản tương thành.
Để cho dễ nhớ, người ta thường học bài ca Tả kim hoàn như sau:
Thù Liên lục nhất hoàn
Can kinh hỏa uất thổ thôn toan
Tái gia Thược dược danh Mâu kỷ
Nhiệt tả nhiệt lỵ phục chỉ an
Liên, Phụ lục nhất trị vị thống,
Hàn nhân nhiệt dụng lý nhất ban.
Công dụng và cách dùng bài thuốc Tả kim hoàn
Với công dụng chủ yếu giúp thanh tả Can hỏa và giáng nghịch chỉ ẩu, Tả kim hoàn giúp điều trị nhiều chứng bệnh cụ thể như:
- Các bệnh lý viêm dạ dày mạn tính, có triệu chứng như: Buồn nôn, ợ chua, ợ hơi, ngực sườn đau tức.
- Giúp bình Can hòa Vị, chống dư dịch vị acid tại dạ dày và hạn chế tình trạng trào ngược thực quản.
- Trị chứng viêm dạ dày thể cấp tính thuộc nhiệt chứng.
- Tả kim hoàn được ghi nhận có tác dụng hữu hiệu với các bệnh lý tiêu chảy, kiết lỵ hay đau bụng nhiều ở người bệnh.
Các điều chế và sử dụng bài thuốc Tả kim hoàn này rất đơn giản. Người bệnh chỉ cần dùng 6 phần Hoàng liên (đem sao với nước gừng) và 1 phần Ngô thù du tán thành bột mịn. Sau đó nặn thuốc thành các viên hoàn bảo quản để dùng dần, mỗi lần chỉ sử dụng từ 2 – 4g. Uống thuốc từ 2 – 3 lần trong ngày và bạn nên uống thuốc với nước ấm.
Bạn cũng có thể gia giảm các vị thảo dược khác vào phương thuốc tùy theo thể trạng cũng như dạng bệnh lý để sắc uống. Những vị dược liệu thường được thêm kết hợp như là: Ô tặc cốt, Đoạn ngõa lăng tử, Bạch thược,…
Những lưu ý cần nhớ khi sử dụng bài thuốc
Tả kim hoàn là một phương thuốc hiệu quả, được chứng minh bằng trải nghiệm trị bệnh thực tế từ thời ông cha ta. Tuy nhiên để hiệu quả thuốc đạt tốt nhất, người bệnh khi sử dụng cần chú ý đến các việc như sau:
- Không sử dụng bài thuốc Tả kim hoàn trong trường hợp người bệnh bị đau sườn do chứng Can huyết hư.
- Để đảm bảo bài thuốc mang đến hiệu quả tối ưu, người bệnh cần lựa chọn nguyên liệu đạt tiêu chuẩn, đảm bảo dược tính hoàn hảo khi kết hợp.
- Vị thuốc Hoàng liên kỵ với thịt heo. Do đó trong quá trình uống thuốc người bệnh nên kiêng thịt này là tốt nhất, hoặc nên uống trước khi ăn từ 1 giờ trở lên.
- Với từng loại bệnh và sức khỏe mỗi cá nhân, bài thuốc Tả kim hoàn sẽ có cách thức gia giảm dược liệu khác nhau. Bởi vậy người bệnh không nên tự ý quyết định mà cần tham khảo từ thầy thuốc Y học cổ truyền.
- Tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ chữa trị bệnh mà thầy thuốc đã hướng dẫn. Nếu thấy các triệu chứng bệnh đã hết cần dùng hết theo đúng thang thuốc chỉ định.
- Hiện nay, Tả kim hoàn thường được điều chế sẵn bằng dạng viên hoàn và bày bán rộng rãi tại các hiệu thuốc. Tuy nhiên người bệnh cần hết sức cẩn trọng trong quá trình chọn lựa để tránh mua phải hàng kém chất lượng, hàng giả hay rác thuốc Đông y.
Như vậy, qua những thông tin trên người bệnh đã phần nào nắm rõ thông tin về bài thuốc Tả kim hoàn, thành phần, công dụng cũng như cách sử dụng hiệu quả. Hãy nhớ rằng với từng thể trạng bệnh, bài thuốc có sự biến đổi linh hoạt nên người bệnh không được tự ý quyết định sử dụng mà hãy nhờ đến hướng dẫn của chuyên gia để đảm bảo việc chữa trị được tối ưu nhất. Chúc các bạn sớm khỏi bệnh và luôn khỏe!
Tin liên quan
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!