Huyết Trắng Là Gì? Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Chữa

Cập nhật: 19/03/2024

Huyết trắng còn gọi là khí hư, chính là dịch tiết sinh lý của âm đạo. Bệnh huyết trắng là tình trạng dịch âm đạo tiết ra nhiều, có màu sắc và kết cấu bất thường kèm theo mùi hôi và ngứa. Đây là một vấn đề khá phổ biến, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh lý nguy hiểm. Để hiểu rõ hơn về các vấn đề xoay quanh huyết trắng như cách nhận biết, nguyên nhân, cách chữa, chị em hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây.

Huyết trắng là gì? Huyết trắng sinh lý và huyết trắng bệnh lý

Huyết trắng (tiếng Anh là vaginal discharge) là một loại dịch nhầy sinh lý tiết ra bởi các tuyến ở thành âm đạo và cổ tử cung ở phụ nữ trong độ tuổi sinh nở. Huyết trắng còn được gọi là dịch âm đạo hoặc khí hư.

Bình thường, huyết trắng có màu trắng trong, hoặc hơi ngả vàng, không mùi, có chức năng làm sạch, dưỡng ẩm âm đạo, cân bằng môi trường sinh lý trong âm đạo, tử cung, hạn chế các tác nhân gây bệnh. Ngoài ra, chất dịch nhày này còn có tác dụng như một chất bôi trơn trong quá trình quan hệ tình dục, hỗ trợ thụ tinh, tạo môi trường thuận lợi để trứng và tinh trùng gặp nhau. Đây được gọi là huyết trắng sinh lý.

Thành phần 

Huyết trắng bình thường sẽ có thành phần gồm có axit lactic, squalene, pyridine, axit acetic, urea, alcohol, glycol, ketone, aldehyde…

Tính chất

Dịch âm đạo bình thường sẽ phản ánh mức độ khỏe mạnh của hệ thống sinh dục của nữ giới. Ở trạng thái bình thường, huyết trắng ở nữ giới sẽ có các đặc điểm sau:

  • pH có tính axit nhẹ, dao động từ 3.8 -3.5.
  • Màu trắng, trong, mỏng, ít hoặc dày và dính, không có mùi hôi, khó chịu
  • Lượng tiết khoảng 1 – 4 ml trong mỗi 24 giờ. Dịch âm đạo có thể tiết ra nhiều hơn ở nữ giới trong các giai đoạn độ tuổi khác nhau, khi mang thai, trước chu kỳ kinh nguyệt hoặc khi có các kích thích tình dục.
  • Các đặc tính về lượng tiết, màu sắc, mùi vị, kết cấu, độ nhớt… của huyết trắng sinh lý có thể thay đổi phụ thuộc vào các giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, nồng độ nội tiết tố nữ, các kích thích tình dục, sự nhiễm trùng, nhiễm khuẩn phụ khoa, các yếu tố di truyền, ăn uống và sử dụng thuốc.

Trạng thái dịch tiết âm đạo ra nhiều, có màu sắc, mùi hôi và độ nhớt bất thường được gọi là huyết trắng bệnh lý hay bệnh huyết trắng. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý phụ khoa hoặc nội tiết nguy hiểm, có thể ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe và khả năng sinh sản lâu dài của nữ giới.

Bệnh huyết trắng là gì? Hình ảnh và dấu hiệu

Bệnh huyết trắng là những dấu hiệu dịch âm đạo bất thường, có nguyên nhân do sự xuất hiện của vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng.

Dấu hiệu bệnh huyết trắng

Phụ nữ có thể nhận biết một số dấu hiệu bệnh huyết trắng sau:

  • Màu sắc: Dịch tiết âm đạo có thể chuyển từ màu trắng trong, hơi vàng sang màu xanh, nâu, vàng hoặc trắng sữa.
  • Tính chất: Mùi hôi khó chịu, hơi tanh hoặc hơi chua. Kết cấu có thể tăng độ nhớt, dính hoặc loãng như nước, có máu hoặc mủ kèm theo.
  • Số lượng: Âm đạo tiết ra nhiều hơn, ồ ạt, tăng độ biến (ngoại trừ một số thời điểm sinh lý như mang thai, có kích thích tình dục, kinh nguyệt…)
  • Triệu chứng kèm theo: Vùng kín ngứa, đau, sưng tấy, đỏ, tiểu buốt, tiểu rắt hoặc khó tiểu…
dau-hieu-huyet-trang
dấu hiệu của bệnh huyết trắng

Màu huyết trắng bất thường cảnh báo bệnh lý phụ khoa

  • Huyết trắng màu nâu: Đây có thể là dấu hiệu của phụ nữ mang thai thời kỳ đầu hoặc do các rối loạn kinh nguyệt, dấu hiệu trong bệnh ung thư cổ tử cung, nội mạc tử cung.
  • Huyết trắng màu trắng đục hoặc vàng: Thường xuất hiện trong các bệnh lý phụ khoa lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai,…
  • Huyết trắng màu vàng hoặc xanh: Tình trạng này có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng roi âm đạo.
  • Huyết trắng màu hồng hoặc đỏ: Tình trạng này thường xuất hiện ở phụ nữ sau sinh hoặc ở các trường hợp viêm phần phụ nặng, ung thư tử cung
  • Huyết trắng màu trắng, sệt: Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vùng kín đang bị nhiễm nấm.
  • Huyết trắng màu trắng hoặc xám: Xuất hiện trong các bệnh lý nhiễm khuẩn âm đạo.

Huyết trắng ra nhiều là bệnh gì? Những yếu tố gây bệnh

Có rất nhiều nguyên nhân khiến chị em gặp tình trạng ra nhiều huyết trắng. Các nguyên nhân được chia thành 2 nhóm: Nhóm nguyên nhân sinh lý và nguyên nhân bệnh lý.

Ra nhiều huyết trắng sinh lý:

  • Phụ nữ mang thai, sau sinh hoặc đang cho con bú.
  • Phụ nữ đang trong một số giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, rụng trứng hoặc các kích thích tình dục.
  • Đang sử dụng các biện pháp tránh thai nhu dùng thuốc tránh thai làm rối loạn nồng độ estrogen – progestin, đặc biệt là các thuốc tránh thai khẩn cấp.
  • Giai đoạn tiền mãn kinh ở một số phụ nữ.

Ngoài ra, nữ giới bị ra nhiều huyết trắng còn có thể gặp trong các trường hợp căng thẳng, áp lực kéo dài làm thay đổi nội tiết tố nữ hoặc sử dụng một số thuốc điều trị như kháng sinh, thuốc chống ung thư… Đây đều là những trường hợp huyết trắng ra nhiều về số lượng nhưng không bất thường về tính chất, không hôi, không ngứa. Với những trường hợp này, chị em không cần quá lo lắng vì chúng ít gây nguy hiểm.

Ra nhiều huyết trắng bệnh lý

Tại vùng kín có rất nhiều vi khuẩn cộng sinh hoạt động, khu trú. Chúng bao gồm cả vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại. Ở điều kiện bình thường, các vi khuẩn này cân bằng lẫn nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho môi trường ống sinh dục và không gây nguy hiểm cho phụ nữ. Tuy nhiên, nếu gặp điều kiện thuận lợi, các vi khuẩn có hại sẽ nhân lên, hoạt động tăng cường và trở thành những tác nhân gây bệnh. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng huyết trắng bệnh lý.

Ngoài ra, huyết trắng ra nhiều có thể đến từ các nguyên nhân sau:

  • Nhiễm nấm Candida: Nấm Candida albicans là nguyên nhân khiến dịch âm dạo có màu trắng đục, dính thành từng mảng, có mùi hôi và gây ngứa ở âm đạo.
  • Nhiễm trùng roi: Chủng trùng roi Trichomonas Vaginalis là tác nhân gây nhiều bệnh lý lây truyền qua đường sinh dục, khiến dịch âm dạo ra nhiều, có màu vàng hoặc xanh, loãng, có bọt và gây ngứa rát âm hộ.
  • Nhiễm tạp trùng: Huyết trắng ra nhiều do tạp trùng thường xuất hiện sau các tác động thụt rửa hoặc quan hệ tình dục không vệ sinh, không an toàn. Ngoài bất thường về số lượng, trường hợp này dịch âm đạo có thể có màu vàng hoặc xám, loãng, tráng đều thành âm đạo, gây hôi, ngứa.
  • Viêm lộ tuyến cổ tử cung: Các lộ tuyến cổ tử cung bị viêm nhiễm trong bệnh viêm lộ tuyến có thể dẫn tới âm đạo tiết nhiều dịch, màu trắng sữa đục, dính thành từng mảng, có mùi hôi và đôi khi lẫn máu, đặc biệt là sau quan hệ tình dục.
  • Viêm vùng chậu: Các trường hợp viêm vùng chậu có thể là nguyên nhân dẫn tới huyết trắng ra nhiều bất thường. Trong trường hợp này, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng kèm theo như đau bụng dưới, đau rát khi quan hệ, ra nhiều máu bất thường…
  • Bệnh lây qua đường sinh dục: Ngoài nhiễm trùng roi, một số bệnh lý như lậu, herpes sinh dục, sùi mào gà… có thể gây bất thường về dịch tiết âm đạo kèm theo các triệu chứng như ngứa ngáy, nổi mụn mủ, mụn nước, tiểu buốt… kèm theo.
  • U xơ tử cung, buồng trứng đa nang, u xơ buồng trứng: Các bệnh lý này có thể gây ra sự rối loạn nội tiết tố nữ, rối loạn kinh nguyệt, đôi khi kèm ra máu bất thường ở âm đạo. Dịch âm đạo trong các bệnh lý này sẽ tăng tiết nhiều, có lẫn máu hoặc mủ.
  • Rối loạn tâm lý, rối loạn thần kinh thực vật: Dịch âm đạo có màu vàng, dịch trong, trắng loãng có váng như sữa.
  • Ung thư cổ tử cung: Âm đạo tiết nhiều dịch nhầy, có lẫn máu và thường xuyên ra máu bất thường.

Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây nên tình trạng huyết trắng ra nhiều ở nữ giới, Ngoài những nguyên nhân do sinh lý, với các trường hợp bất thường do bệnh lý, chị em cần nhận diện, phân biệt sớm để tiến hành khám chữa kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Bệnh huyết trắng ra nhiều, bất thường có nguy hiểm không?

Huyết trắng bình thường là một trạng thái sinh lý có lợi và không gây nguy hiểm. Các trường hợp huyết trắng ra nhiều do nguyên nhân sinh lý như mang thai, kinh nguyệt… cũng không gây ra những nguy hiểm, và có thể nhanh chóng trở lại bình thường sau các giai đoạn sinh lý này. Vấn đề chị em cần cảnh giác là các trường hợp huyết trắng bệnh lý, huyết trắng ra nhiều có sao không?

Huyết trắng ra nhiều sẽ khiến môi trường âm đạo bị mất cân bằng, dẫn đến các nguy cơ sức khỏe, tiềm ẩn viêm nhiễm, các bệnh lý phụ khoa, truyền nhiễm và ảnh hưởng tới khả năng thụ tinh, sinh nở của chị em.

  • Ảnh hưởng tâm lý, sinh hoạt vợ chồng: Dịch âm đạo ra nhiều khiến vùng kín luôn trong tình trạng ẩm ướt, hôi, khó chịu. Điều này sẽ gây ra cho chị em cảm giác mất tự tin, tâm lý e ngại trong cuộc sống và sinh hoạt. Đặc biệt, trong sinh hoạt vợ chồng, tình trạng này có thể khiến bản thân chị em hoặc bạn tình ngại ngùng, giảm hứng thú, lâu ngày gây rạn nứt tình cảm.
  • Trường hợp dịch ra nhiều do nhiễm khuẩn, nhiễm trùng: Nếu không được điều trị ngay và dứt điểm, bệnh có thể kéo dài và tái phát nhiều lần về sau. Đây là điều kiện thuận lợi dẫn tới vô sinh, ung thư tử cung. Chưa kể, các tác nhân là vi khuẩn, vi nấm có thể lây nhiễm sang bạn tình nếu chị em không nhận thức được mình đang mang bệnh hoặc quan hệ tình dục không an toàn.
  • Trường hợp huyết trắng trong bệnh u xơ tử cung hoặc ung thư cổ tử cung: Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà còn đe dọa sức khỏe và tính mạng chị em.
  • Với trường hợp ra huyết trắng nhiều khi mang thai: Người mẹ cần sớm phân biệt tình trạng này là sinh lý hay bệnh lý và có biện pháp phù hợp để điều trị, tránh ảnh hưởng tới thai nhi. Bởi nếu kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm nấm,gây nhiễm trùng màng ối, rỉ ối non, dẫn tới nguy cơ sảy thai.

Các phương pháp điều trị bệnh huyết trắng ra nhiều

Huyết trắng ra nhiều, đổi màu, đổi kết cấu và mùi hôi thường là dấu hiệu của các bệnh lý phụ khoa hoặc bệnh nội tiết. Nếu nhận thấy huyết trắng bất thường, chị em nên sớm đi khám phụ khoa để nhận diện và xác định nguyên nhân gây bệnh. Chỉ khi tiêu diệt được tác nhân gây bệnh thì dịch tiết âm đạo mới trở về trạng thái bình thường.

Phương pháp điều trị theo Tây y

Phác đồ điều trị bệnh huyết trắng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng cơ thể của người phụ nữ. Hầu hết các trường hợp nhiễm nấm, nhiễm virus hoặc tạp trùng đều có thể điều trị được bằng kháng sinh, kháng nấm dạng bôi, uống, đặt. Song song với việc dùng thuốc là vệ sinh sạch sẽ và tình dục an toàn. Với các trường hợp bệnh lý tử cung, buồng trứng, người bệnh nên điều trị theo liệu trình của bác sĩ.

Các phương pháp điều trị huyết trắng ra nhiều theo Tây y với từng trường hợp như sau:

  • Nhiễm khuẩn âm đạo: Sử dụng thuốc kháng sinh dạng đặt hoặc bôi, kết hợp kháng sinh đường uống và dung dịch vệ sinh chuyên dụng.
  • Nhiễm nấm âm đạo: Dùng thuốc đặt chống nấm chứa Metronidazol, Neomycin, Nystatin như Neo-Tergynan, Polygynax, Canesten… kết hợp thuốc uống toàn thân và dung dịch vệ sinh vùng kín. Cần kết hợp điều trị nhiễm nấm âm đạo với điều trị tạp trùng trong huyết trắng. Sau đó, điều trị dự phòng nhiễm nấm và tái phát nấm cho cả chồng hoặc bạn tình.
  • Bệnh lậu: Kết hợp điều trị lậu cầu khuẩn bằng kháng sinh nhóm Quinolon và điều trị dự phòng nhiễm nấm Chlamydia bằng kháng sinh nhóm Macrolid, Tetracyclin (Azithromycin, Doxycycline…)
  • Bệnh sùi mào gà: Không có thuốc điều trị đặc hiệu. Phương pháp điều trị hiện nay là dùng thuốc bôi ngoài để tăng khả năng miễn dịch và phá hủy các mô sùi mào gà như Imiquimod, Sinecatechin, Podophyllin và podofilox… Với các sùi mào gà lớn, bệnh nhân có thẻ được chỉ định phẫu thuật bằng phương pháp áp lạnh, laser, đốt điện…
  • Bệnh Herpes: Bằng cách dùng thuốc kháng virus RSV như Acyclovir, Valacyclovir, Famciclovir kết hợp các loại thuốc điều trị triệu chứng khác.
  • Bệnh khác: Các trường hợp như viêm lộ tuyến, viêm âm đạo, ung thư cổ tử cung, u xơ tử cung, u nang buồng trứng… cần được điều trị bằng thuốc, hóa chất hoặc can thiệp phẫu thuật tùy từng trường hợp.

Đa số các trường hợp huyết trắng ra nhiều do viêm nhiễm phụ khoa, triệu chứng bệnh đều được cải thiện đáng kể sau khi dùng thuốc. Tuy nhiên, các loại thuốc này có thể gây mất cân bằng môi trường vi sinh âm đạo, làm bệnh dễ tái phát hơn. Hơn nữa, các loại thuốc này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nếu thường xuyên sử dụng. Do vậy, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ các hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ.

Chữa huyết trắng bất thường bằng Đông y

Bệnh huyết trắng bất thường trong quan điểm của Đông y xảy ra chủ yếu do cả yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Trong đó, nguyên nhân nội sinh đến từ cơ thể bị thiếu sinh khí, rối loạn chức năng của các tạng phủ, làm suy giảm sức đề kháng. Từ đó, tạo điều kiện cho các nguyên nhân bên ngoài xâm nhập vào. Đó có thể là tà khí, ngoại tà, nhiệt độc, vi khuẩn, nấm men, tạp trùng…

Ngoài ra, một số tác động bên ngoài như thụt rửa, quan hệ tình dục sai cách, không an toàn, sử dụng quần lót quá chật hoặc không vệ sinh sạch sẽ… cũng có thể là căn nguyên gây bệnh.

Để giải quyết các chứng huyết trắng bệnh lý, đông y thường chú trọng loại trừ căn nguyên gây bệnh, khu phong, tán hàn, thanh nhiệt, trừ thấp, thông kinh… Từ đó, bồi dưỡng sinh khí, bồi bổ tạng phủ, tăng sức đề kháng và đẩy lùi các triệu chứng bên ngoài.

Một số bài thuốc Đông y thường được sử dụng trong điều trị huyết trắng ra nhiều:

Bài thuốc Long đởm tả can thang

  • Nguyên liệu: Đương quy, Sinh địa, Trạch tả, Hoàng cầm, Mộc thông, Xa tiền tử,…
  • Cách dùng: Cho các nguyên liệu vào ấm, sắc cùng 1 lít nước trong khoảng 30 phút. Nước sắc thu được chia thành 2 lần, uống hết trong ngày.

Bài thuốc Đan chi Tiêu dao tán

  • Nguyên liệu: Sài hồ, Bạch truật, Sinh khương, Bạc hà, Trần bì, Chi tử,…
  • Cách dùng: Cho tất cả nguyên liệu vào nồi sắc cùng 6 bát nước trong khoảng 30 phút. Nước sắc thuốc thu được chia thành 3 phần bằng nhau, uống hết trong ngày.

Bài thuốc Phụ khang tán

Bao gồm:

  • Phụ khang tán dạng uống: Xà sàng tử, Thược tương, Đan sâm, Xuyên khung, Bạch chỉ, Bạch đồng nữ, Khổ sâm, Bạc hà… Có tác dụng thông kinh, bổ huyết, kháng khuẩn, kháng viêm, điều hòa dịch tiết âm đạo, điều trị và dự phòng các bệnh phụ khoa.
  • Phụ khang tán dạng ngâm rửa: Hoàng bá, Ích mẫu, Đương quy, Trinh nữ hoàng cung, Kim ngân hoa, Đan sâm, Xa tiền tử, Bạch thược, Xà sàng tử, Liên nhục… có tác dụng làm sạch, diệt khuẩn, cân bằng pH âm đạo, âm hộ, chống viêm, giảm sưng tấy, phù nề, viêm đỏ….

Nhờ kết hợp 2 bài thuốc dùng trong và dùng ngoài, Phụ khang tán đã triệt để loại bỏ được chứng huyết trắng ra nhiều, có màu bất thường và hôi, ngứa trong những bệnh phụ khoa thường gặp. Bài thuốc hiện đang được ứng dụng chữa bệnh độc quyền tại Trung tâm Thừa kế và Ứng dụng Đông y Việt Nam.

Phụ nữ bị huyết trắng ra nhiều nên ăn gì? Kiêng ăn gì? Không nên làm gì?

Để hỗ trợ điều trị các chứng khí hư bất thường, ngoài việc sử dụng thuốc khoa học theo đúng hướng dẫn, chị em cần chú ý một số lưu ý trong chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt như:

Bị huyết trắng ra nhiều nên ăn gì?

Các thực phẩm cần được bổ sung tăng cường gồm:

  • Trái cây tươi và rau xanh
  • Sữa chua và các thực phẩm chứa nhiều vi khuẩn có lợi lên men tự nhiên
  • Nước cơm
  • Thực phẩm giàu vitamin C

Nên kiêng ăn gì?

Các thực phẩm cần tránh xa gồm:

  • Đồ ăn chế biến sẵn, đồ chiên rán, xào nhiều dầu mỡ
  • Đồ ngọt, bánh kẹo, nhiều đường
  • Hải sản và các đồ ăn tanh khác
  • Các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, chè đặc, cà phê
  • Đồ ăn cay nóng, nhiều ớt, tiêu, mù tạt
  • Các thực phẩm muối chua
thay-doi-che-do-an-uong
thay đổi chế độ ăn uống hàng ngày

Nên – Không nên làm gì?

Để hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn, chị em cần chú ý một số vấn đề trong sinh hoạt như:

  • Thường xuyên vệ sinh vùng kín bằng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch vệ sinh vùng kín an toàn, chuyên dụng cho bệnh phụ khoa
  • Mặc đồ lót có chất liệu mềm, thoáng khí, dễ thấm hút, không sử dụng các chất liệu thô cứng, không mặc quá chất
  • Thường xuyên thay đồ lót nếu dịch âm đạo ra nhiều. Chị em có thể sử dụng băng vệ sinh hằng ngày nhưng cần đảm bảo thay mới trong ít nhất 4 – 6 giờ và chỉ sử dụng khi cần thiết.
  • Không tự ý thụt rửa âm đọa, khi thực hiện cần làm theo đúng hướng dẫn, không thụt quá sâu.
  • Quan hệ tinh dục an toàn, lành mạnh, chung thủy
  • Không sử dụng nước thơm hoặc các dung dịch tẩy rửa có tính tẩy mạnh, pH không phù hợp

Các phương pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa bệnh do dịch âm đạo bất thường, một số biện pháp dưới đây có thể giúp ích cho chị em:

  • Chú ý giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ mỗi ngày, đặc biệt là trong thời gian hành kinh hoặc trước – sau quan hệ tình dục.
  • Thay quần lót mỗi ngày, chọn các loại quần có chất liệu cotton mềm, thoáng, co giãn vừa phải, không quá chật
  • Thay mới quần lót ít nhất 6 tháng/lần, nên phơi khô quần lót dưới ánh sáng mặt trời để tiêu diệt nấm mốc và mầm bệnh.
  • Quan hệ tình dục an toàn
  • Thăm khám phụ khoa định kỳ, đặc biệt là khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường.

Huyết trắng bản chất là một dạng dịch nhầy tiết ra bởi thành âm đạo. Huyết trắng chỉ trở thành bệnh lý nếu có sự thay đổi về lượng tiết, màu sắc, tính chất và mùi hôi. Chị em nên phát hiện sớm các trường hợp này và có biện pháp xử lý, thăm khám phù hợp để phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng tới sức khỏe và thiên chức làm mẹ.

Bài viết liên quan

EMC Đã kết nối EMC